Zomaar eens een vraag, gevoel of verstand? Wat komt meestal eerst? En reageren we meer vanuit ons gevoel of vanuit het verstand? Wat is belangrijker of wat is beter? Ik ga er eens wat dieper op in vandaag.

Toen mijn hart verbitterd was, en ik in mijn nieren geprikkeld werd, toen was ik een grote dwaas en zonder verstand, ik was een redeloos dier bij U. Nochtans zal ik bestendig bij U zijn, Gij hebt mijn rechterhand gevat; Gij zult mij leiden door Uw raad, en daarna mij in heerlijkheid opnemen. Wie heb ik (nevens U) in de hemel? Nevens U begeer ik niets op aarde; al zou mijn vlees en mijn hart bezwijken, mijns harten rots en mijn erfdeel is God voor eeuwig. Want wie verre van U zijn, gaan te gronde, Gij verdelgt al wie overspelig U verlaat, maar mij aangaande, het is mij goed nabij God te zijn, de Here Here heb ik tot mijn toevlucht gesteld, en ik wil al Uw werken vertellen.Psalm 73:21-28.

Als je de eerste paar verzen van deze Psalm leest, dan begrijp je waar Asaf (want hij heeft deze Psalm geschreven) op doelt. vers 1-3 : Waarlijk, God is goed voor Israël, voor hen die rein van hart zijn. Maar mij aangaande, bijkans waren mijn voeten afgeweken, bijna waren mijn schreden uitgegleden. Want ik was afgunstig op de hoogmoedigen, toen ik de voorspoed der goddelozen zag…

Asaf schrijft hier dat zijn hart verbitterd was, eerder in de psalm vertelt hij hoe het de goddelozen schijnbaar voor de wind gaat, ze hebben geen moeiten en zorgen, ze zijn gaaf en welgedaan, worden niet geplaagd (althans in zijn ogen) ze zijn brutaal en spotten, gebruiken geweld en zijn boosaardig en toch kunnen ze (schijnbaar) gewoon maar hun gang gaan. En dat terwijl Asaf zich voortdurend bezig houdt om zich aan de regels van de Here God te houden, en daarbij ook nog allerlei verzoekingen moet doorstaan. Daardoor was er bitterheid in zijn hart gekomen. Maar zoals hij zelf al schrijft, op dat moment was hij “een grote dwaas en zonder verstand”.

Ik heb weleens eerder iets over bitterheid verteld, maar wat voor bitterheid geldt, geldt voor allehande soort van “onkruid” dat we in ons hart toelaten. Het neemt ons als het ware over. Op het moment dat Asaf zo verbitterd was, was zijn verstand ver te zoeken, alle regels die God hem geleerd had waren ergens ver weg en hij kon alleen nog maar naar zijn gevoel luisteren, reageren op de afgunst die daar in zijn hart was. Hij vraagt zich zelfs af of hij dan tevergeefs heeft getracht zijn leven zuiver te houden.Het gevoel van: “waar doe ik het allemaal voor”. Een gevoel dat we ons allemaal wel kunnen voorstellen denk ik. Iedereen heeft weleens op zo’n plaats verkeerd waar hij zich ditzelfde heeft afgevraagd.

Asaf zegt hier dat hij een dwaas was en dat zijn voeten “bijna” waren afgeweken van het goede pad, dit komt omdat hij het verstand heeft laten overwoekeren door dat onkruid. Als je in de Spreuken leest dan staat er in Spr.15:21 : Dwaasheid is vreugde voor de verstandeloze, maar een man van verstand houdt de rechte weg.

Wij mogen ons verstand niet laten overwoekeren door ons gevoel. Waarmee ik niet wil zeggen dat je heel het gevoel moet uitschakelen, zeer zeker niet, het is echter wél zo dat we beslissingen, die wij wellicht van plan zijn met het gevoel te nemen, altijd moeten bezien met de ogen van het verstand. Het moeten toetsen aan het woord van God en zien of deze overleggingen in overeenstemming zijn daarmee.

Soms kunnen onze ogen ons bedriegen, álles wat van buitenaf naar ons toe komt  kan bedrieglijk zijn. Asaf mocht dat erkennen, God liet hem het einde van deze ongelovige mensen zien, hij zag hoe ze in een oogwenk tot niets werden, ja zelfs tot een voorwerp der ontzetting. Toen besefte hij dat dit het antwoord was op zijn vraag: “waar doe ik het allemaal voor”.

De Here Jezus zegt in Matth.22:37-38 : Gij zult de Here, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand. Dit is het grote en eerste gebod. Gevoel wordt hier niet genoemd, veel mensen denken dat geloof enorm verweven is met gevoel, dit is absoluut niet waar. Henk Binnendijk heeft weleens gezegd: “Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof!”. En zo is het ook. De Here Jezus zegt hier dat dat verstand wel dégelijk van groot belang is om God te dienen, om Hem lief te hebben. Op het moment dat we ons verstand laten overwoekeren door bitterheid, boosheid, haat, verdriet, pijn, noem elk gevoel maar op, dan kunnen we geen goede beslissingen meer nemen en schieten we tekort bij het houden van dit eerste en grote gebod…Dus, houd het in de gaten, zorg ervoor dat gevoel en verstand goed van elkaar gescheiden blijven, zodat je te allen tijd heldere en duidelijke beslissingen zult kúnnen nemen.