Spreuken 3:13-18 : Welzalig de mens die wijsheid vindt, de mens die verstandigheid verkrijgt; want wat zij opbrengt, is beter dan goud. Zij is kostbaarder dan koralen, al wat gij kunt begeren, kan haar niet evenaren. Lengte van dagen is in haar rechterhand in haar linkerhand rijkdom en eer. Haar wegen zijn liefelijke wegen, al haar paden zijn vrede. Een boom des levens is zij voor wie haar aangrijpen, wie haar vasthouden zijn gelukkig te prijzen.

Wijsheid en verstandigheid, dát zijn de twee sleutelwoorden in dit stukje, wijsheid “vinden” en verstandigheid “verkrijgen”. Wat is nou wijsheid? Een vraag die we ons af en toe weleens stellen in verschillende situaties. Een stukje verder in de Spreuken, nl in Spreuken 9:10 staat : De vreze des Heren is het begin der wijsheid en het kennen van de Hoogheilige is verstand. En dan staat er in Spreuken 8:13a : De vreze des Heren is het kwade te haten…..

Oké, het begin van wijsheid is dus om het kwade te haten, en zoals we weten wordt in de bijbel de wijsheid geassocieerd met “gehoorzaamheid”. Daarom moeten we verder dan dat begin, eerst dat kwade haten, het niet meer doen dus, en daarná het goede juist wel doen. Gehoorzaam zijn aan wat de Here van ons vraagt. Dát is wijsheid. En één van de dingen die Hij ons leert is om Zijn woord te onderzoeken, want dáár leer je Hem kennen, en zodoende verwerf je dus die verstandigheid. En wat dat oplevert is kostbaarder dan koralen en beter dan goud. Koralen en goud, dat zijn materiële dingen, wat gehoorzaamheid en verstandigheid opbrengt is beter, veel meer dan we ooit zouden kúnnen wensen.

lengte van dagen, tot in alle eeuwigheid mogen we met Hem leven, daar zullen de dagen nooit meer ophouden. Rijkdom en eer, aha, dus tóch een hoop geld? Ik denk dat de rijkdom die hier bedoeld wordt, geestelijke rijkdom is, Gods woord staat vol met rijkdommen en door hierin te studeren zal deze rijkdom ons meer en meer eigen worden. Het zal een plekje vinden in ons hart en als er dan iemand op onze weg komt, of als we zelf in moeilijke situaties komen, kunnen we van die rijkdom gebruik maken en ze uitdelen of ze toepassen voor onszelf. We hoeven er dan niet om te vrágen, we kunnen ze zomaar némen. Onze verworven rijkdom! En dan “eer” is dat ónze eer? Ik denk dat als wij eer ontvangen, we dan toch een gevoel van trots zullen hebben. Stel je voor dat je bijvoorbeeld op je werk bij de directeur geroepen wordt en hij zal tegen je zeggen dat je zo geweldig goed werk geleverd hebt. Dan groei je daardoor en de eer die je dan wordt toegekend maakt dat je trots bent op jezelf en op alles wat jij daar tot stand gebracht hebt. De eer die hier bedoeld wordt is toch een ietsje anders van vorm en inhoud. Spreuken 15:33 : De vreze des Heren voedt op tot wijsheid, en ootmoed gaat vooraf aan de eer. Ootmoed betekent: onderwerping. Je onderwerpen aan de Here God. Dát komt eerst en die eer komt daarna, maar de eer die we dan mogen ontvangen zal ons niet meer trots of hoogmoedig maken, omdat we geleerd hebben nederig te zijn, omdat we wéten dat er van onszelf geen enkele verdienste bij is, daarom zullen wij ook alle eer aan Hem geven die deze eer toekomt.

Als we aan deze dingen beantwoorden, dan zullen onze wegen liefelijk en vol van vrede zijn. Geen onenigheid omdat we gekózen hebben, we hebben gekózen om af te wijken van het kwade, en daardoor zullen we niet meer heen en weer getrokken worden (als het goed is en de keuze is écht.) Een boom des levens voor wie haar aangrijpen, in de hof van Eden was de boom des levens verboden voor Adam en Eva nadat zij gezondigd hadden, maar door deze dingen na te volgen kúnnen we hem aangrijpen.

Maar dan staat er ook nog dat we gelukkig te prijzen zijn als we hem ook vásthouden. Aangrijpen alleen is niet genoeg, we moeten hem  vasthouden, en dat kan best weleens vermoeidend zijn, maar de uiteindelijke beloning is zo geweldig dat het de moeite waard is om dit stukje uit de Spreuken, goed tot ons door te laten dringen en toe te passen in ons leven.