Als je het verhaal van Jakob leest, dan zie je door zijn hele leven een rode draad lopen, namelijk “bedrog”.

Jakob was geboren uit Isaak, uit de zoon der belofte, hij was een stukje van het nageslacht dat de Here God aan Abraham beloofd had. Dan zou je zeggen, bij voorbaat al een gezegend mens. Maar het hele leven van Jakob stond in het teken van bedriegen en bedrogen wórden.

Het begint al bij de slinkse wijze waarop Jakob Esau het eerstgeboorterecht ontfutselt. Maar later, als zijn vader Isaak op het laatst van zijn leven zijn beide zonen zijn zegen wil geven, bedriegt Jakob, met behulp van zijn moeder, zijn vader. Hij doet zich voor als Esau, en krijgt zo de zegen die eigenlijk voor Esau, bedoeld was. Dit heeft tot gevolg dat hij moet vluchten, en zo belandt hij bij zijn oom, Laban. Daar gaat hij werken, en zijn oom belooft hem zijn dochter Rachel als Jakob zeven jaren voor hem zal werken. Jakob doet dat en na zeven jaren is er een huwelijk, maar als zijn vrouw zich, na de huwelijksvoltrekking, bekend maakt, blijkt dat Laban hem bedrogen heeft en hem zijn andere dochter, Lea, tot vrouw heeft gegeven. Jakob wordt hier dus zelf bedrogen, en hij moet nóg eens zeven jaren werken om uiteindelijk toch Rachel als vrouw te krijgen. Dan krijgt hij een aantal kinderen, waarvan Jozef, de zoon van Rachel, duidelijk zijn favoriet was. Dit tot grote ergernis van zijn broers, die hem, als ze hun kans schoon zien, eerst in een put gooien en hem later verkopen aan een aantal Ismaëlieten die hem naar Egypte brengen. Dan nemen de broers zijn mantel, smeren er het bloed van een geitenbok op en laten hem terugbrengen naar Jakob met de vraag of hij de mantel herkent en of hij misschien van Jozef zou kunnen zijn, waaruit Jakob de conclusie trekt dat zijn lieveling waarschijnlijk door een wild dier gedood is. Hier wordt Jakob opnieuw bedrogen, en wel door zijn eigen zoons.

Maar het houdt niet op bij Jakob, óók Jozef wordt bedrogen, hij komt bij Potifar in huis, en diens vrouw probeert Jozef te verleiden, maar als hij daar geen gehoor aan geeft, draait ze de zaken om en vertelt dat Jozef háár heeft geprobeerd te verleiden, waarop Jozef in de gevangenis belandt.

Ook van een andere zoon van Jakob weten we dat hij bedriegt en wordt bedrogen. Juda trouwt en wordt vader van drie zonen. Zijn oudste zoon trouwt ook, en omdat hij het misnoegen van de Here opwekte, doodde de Here hem. Dan was het de gewoonte dat de volgende zoon, de vrouw van zijn broer zou huwen. Juda geeft zijn tweede zoon de opdracht om Tamar (zo heette de vrouw van zijn broer) te huwen en nakroost te verwekken. Maar deze zoon, Onan, bedroog zijn vader en zijn vrouw, door zijn zaad te verspillen en er zo voor te zorgen dat er geen nakroost kwam. Dit was kwaad in de ogen des Heren en ook hij werd gedood. Nu zou de derde zoon van Juda aan Tamar tot man gegeven moeten worden. Maar Juda was bang dat óók deze zoon nog zou sterven, en stuurt Tamar naar haar familie terug, om daar te wachten tot zijn zoon oud genoeg zou zijn. Juda hield zich echter niet aan zijn belofte en gaf deze derde zoon niet aan Tamar. Daarop wacht Tamar een gunstig moment af en bedriegt Juda, door zich in sluiers te hullen en langs de weg te gaan zitten als een hoer. Waarop Juda, onwetend van het feit dat zij zijn schoondochter is, gemeenschap met haar heeft. Hier wordt dus Juda zélf weer bedrogen, door zijn eigen schoondochter.

Je zou zo nog verder kunnen gaan met allerlei voorbeelden, maar waar het mij om gaat is het volgende, een poosje terug heb ik geschreven over het zaaien en het oogsten. En ik vond dit eigenlijk zo’n bemoedigend verhaal voor ons … dat klinkt misschien wel vreemd, omdat het helemaal geen positief verhaal is, maar eerder een aaneenschakeling van negatieve ervaringen. Tóch zit er voor óns een positieve kant aan dit verhaal. Want het is namelijk zo dat het zaaien een “principe” is, het is een handeling die automatisch gevolg heeft. Zowél in het negatieve álsook in het pósitieve.

Als je ziet hóé dit bedrog helemaal door die hele familie, als een soort van rode draad heenloopt, dat kun je dit ook omdraaien en ervaren, hoe ook de pósitieve dingen door zullen gaan en door óns leven en ónze familie zullen gaan heenlopen, als een rode draad.

En wat Mij aangaat, dit is mijn verbond met hen, zegt de Here. Mijn Geest, die op u is, en Mijn woorden, die Ik in uw mond gelegd heb, zullen niet wijken uit uw mond noch uit de mond van uw kroost, noch uit de mond van het kroost van uw kroost, zegt de Here, van nu aan tot in eeuwigheid. Jesaja 59:21. Dit is een belofte die wordt gegeven voor later, als de Verlosser zou komen. Voor Sion én voor allen die Hem zouden aannemen en zich van hun zonden zouden bekeren, geldt deze belofte, dus óók voor ons. Wat is dit mooi, op deze manier kunnen wij de generaties die nog geboren zullen worden, positief beïnvloeden. Wij kunnen die rode draad planten in onze generatie, in de wetenschap dat God zich aan Zijn beloften houdt en zéker zal doen wat Hij gezegd heeft.